Święto Podkarpackich Terytorialsów

Dzień rozpoczęcia „Akcji Burza” na Podkarpaciu został decyzją ministra obrony narodowej wyznaczony jako święto żołnierzy 3. Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej im. płk.
Łukasza Cieplińskiego ps. „Pług”. W tym roku pandemia przeniosła uroczystości do koszar
na ulicę Lwowską 4.

W związku z koniecznością spełnienia wymogów sanitarnych tym razem Święto 3. Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej odbędzie się 24 lipca o godz. 11.00 w
koszarach dowództwa brygady na ul. Lwowskiej 4. Uroczystościom będzie towarzyszył poczet sztandarowy wystawiony przez 31. Batalion Lekkiej Piechoty z Rzeszowa.
Terytorialsi w ramach Święta Brygady odpowiedzą też na apel Dyrektora Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa.

W poniedziałek 27 lipca w godz. od 9.00 do 13.00 na Rynku w Rzeszowie zorganizują zbiórkę krwi. W akcję zaangażowali się żołnierze zawodowi, żołnierze ochotnicy oraz pracownicy 3.PBOT.

26 lipca 1944 r. – formalne rozpoczęcie Akcji „Burza” w Podokręgu AK Rzeszów – zorganizowanie Grupy Operacyjnej 24. DP AK podległej kpt./płk. Łukaszowi Cieplińskiemu.
Na mocy rozkazu komendanta Okręgu Kraków Armii Krajowej płk. Edwarda Godlewskiego ps. „Garda” z 26 lipca 1944 r. Podokręg AK Rzeszów, dowodzony przez płk. Kazimierza Putka, przystąpił do realizacji planu Akcji „Burza”. W ramach prowadzonej w związku z Akcją „Burza” mobilizacji (proces odtwarzania sił zbrojnych zgodnie z rozkazem Komendanta Głównego Armii Krajowej z 9 kwietnia 1942 r.) w oparciu o kadry AK z Inspektoratów AK Rzeszów i Przemyśl, zorganizowano 24. Dywizję Piechoty AK. Oddziały Inspektoratu AK Rzeszów, podległe patronowi 3. Podkarpackiej BOT. kpt./płk. Łukaszowi Cieplińskiemu, przystąpiły do Akcji „Burza” jako Grupa Operacyjna 24. Dywizji Piechoty AK. W końcu lipca 1944 r. łącznie w trzech obwodach AK Inspektoratu Rzeszów kpt. Ciepliński dysponował w ramach „Burzy” 3306 żołnierzami, co stanowiło połowę sił użytych w Akcji w całym Podokręgu AK Rzeszów.

Grupy bojowe AK na terenie Podokręgu Rzeszów stoczyły dziesiątki potyczek i walk z wycofującymi się Niemcami. Tylko w samym Obwodzie AK Rzeszów (według źródeł AK) zadano nieprzyjacielowi straty w liczbie 365 zabitych, 202 rannych, 109 wziętych do niewoli, przy stratach własnych 47 zabitych i 48 rannych. Zdobyto ponad 900 sztuk broni w tym ok. 40 szt. ciężkich i ręcznych karabinów maszynowych oraz 3 działka przeciwlotnicze.

Podległe kpt. Cieplińskiemu pododdziały GO 24. DP walczyły tak w samym Rzeszowie, jak i na prowincji, niejednokrotnie w okolicznościach użycia przeciw nim przez Niemców broni pancernej. Karnie wykonując otrzymane rozkazy, żołnierze AK wspierali oddziały Armii Czerwonej, walcząc jako piechota osłaniająca natarcie wysuniętych sowieckich czołówek pancernych, jak też stanowiąc ważny element rozpoznania niemieckich pozycji.

Objęcie dowództwa nad elementami 24. Dywizji Piechoty AK, było ukoronowaniem wieloletniej, prowadzonej pod okupacją niemiecką pracy, por./kpt. Łukasza Cieplińskiego w Inspektoracie Rzeszów. Przygotował on kadry przyszłej Dywizji, szkoląc żołnierzy zaprzysiężonych w ZWZ-AK celem osiągniecia przez nich odpowiedniego poziomu wojskowego oraz
dbając o ich wysoki poziom moralny. Przekazał on tym samym swoim żołnierzom najlepsze tradycje przedwojennego Wojska Polskiego, w szeregach którego służył. W 1944 r. żołnierze GO 24. DP AK, tak jak ich dowódca w 1939 r., wykazali się walecznością i bohaterstwem na polu walki. Oddziały AK podległe kpt. Cieplińskiemu walczyły aż do września 1944 r. (rejon Dębicy).

Przebieg Akcji „Burza” na Rzeszowszczyźnie został bardzo wysoko oceniony przez Komendę Okręgu Kraków AK, ugruntował opinię o kpt. Łukaszu Cieplińskim jako doskonałym organizatorze i dowódcy, a także zadecydował o jego dalszej drodze w konspiracji. Już 1 sierpnia 1944 r. kpt. Łukasz Ciepliński został mianowany zastępcą dowódcy Podokręgu AK Rzeszów – płk. Kazimierza Putka i (konspiracyjnym) dowódcą 24. Dywizji Piechoty AK, by w przyszłości stanąć na czele ogólnopolskich antykomunistycznych struktur konspiracyjnych – Zrzeszenia WiN.

Materiały zdjęciowe: Paulina Lęcznar
kpt. Witold SURA rzecznik prasowy 3.Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej im. płk. Łukasza Cieplińskiego